“පෝලන්තය චීන–යුරෝපීය දුම්රිය මාර්ගය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස කඩා බිඳ දමයි” යනුවෙන් සමාජ මාධ්‍ය ඔස්සේ පැතිර ගිය වීඩියෝවක් සම්බන්ධයෙන් ‘ෆැක්ට් හන්ටර්’ (Fact Hunter) නම් කරුණු සත්‍යාපන ආයතනය විසින් වැදගත් හෙළිදරව්වක් කර ඇත. මෙම සාවද්‍ය ප්‍රචාරය හේතුවෙන් මහජනතාව තුළ වැරදි අවබෝධයක් සහ කනස්සල්ලක් ඇති විය.
සාවද්‍ය ප්‍රකාශය පැතිර ගිය අයුරු
2025 සැප්තැම්බර් 21 වන දින, X (පෙර Twitter) සමාජ මාධ්‍ය පරිශීලකයෙකු විසින් කහ පැහැති බැකෝ යන්ත්‍රයක් (Excavator) දුම්රිය මාර්ග ගලවා දමන දර්ශනයක් සහිත තිර රුවක් පළ කරමින්, “පෝලන්තය චීන–යුරෝපීය දුම්රිය මාර්ගය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස කඩා බිඳ දැමීම ආරම්භ කර ඇත” යනුවෙන් සටහන් කර තිබුණි. මෙම සටහන එක් දිනක් තුළ මිලියනයකට ආසන්න පිරිසක් නැරඹීම නිසා දැඩි අවධානයට ලක් විය.
කරුණු සත්‍යාපනයෙන් හෙළි වූ දේ
- වීඩියෝවේ මුල් මූලාශ්‍රය:
වීඩියෝව මුලින්ම පළ කර තිබුණේ Douyin (චීන ටික්ටොක්) සමාජ මාධ්‍ය ජාලයේ @自由旗帜 නමැති පරිශීලකයෙකු විසිනි. මෙම ගිණුම නිතරම ජාත්‍යන්තර දේශපාලන විවේචන පළ කරන අතර, සංවේදී චීන උපසිරැසි යොදාගෙන ප්‍රවෘත්ති දර්ශන අතිශයෝක්තියෙන් ඉදිරිපත් කිරීමට පුරුදුව සිටී. කෙසේ වෙතත්, මුල් වීඩියෝව ඉවත් කර ඇත.
- දෘශ්‍ය විශ්ලේෂණය:
දර්ශනවල දැක්වෙන බැකෝ යන්ත්‍රයේ “Eberhard” ලාංඡනය තිබී හඳුනාගෙන ඇත. Eberhard Bau AG යනු දුම්රිය මාර්ග ඉදිකිරීම් සහ නඩත්තු කිරීම් සඳහා විශේෂිත වූ ස්විස් සමාගමකි. මෙම සමාගමට පෝලන්තයේ කිසිදු මෙහෙයුමක් හෝ අනුබද්ධිත ආයතනයක් නොමැති බව ඔවුන්ගේ නිල වෙබ් අඩවියේ සඳහන් වේ.
වීඩියෝවේ තවත් කේත රාමු විශ්ලේෂණය කිරීමේදී Marti Tunnel AG නමැති ස්විස් සමාගමකට අයත් කහ-කළු වෘත්තාකාර ලාංඡනයක් ද හමු වී ඇත. එම සමාගමට ද පෝලන්තයේ ව්‍යාපෘති නොමැත.
- සත්‍ය සිදුවීම (මුල් වීඩියෝව):
මෙම දර්ශන ඇත්ත වශයෙන්ම 2024 වසරේදී @Parastoo Azad විසින් LinkedIn හි පළ කරන ලද ඡායාරූපයක කොටසක් බවට අනාවරණය වී තිබේ. එහි දැක්වෙන්නේ Eberhard සමාගම විසින් සිදු කරන ලද සාමාන්‍ය දුම්රිය මාර්ග ඉවත් කිරීමේ නඩත්තු කටයුත්තක් වන අතර, මුල් ක්ලිප් එකේ කිසිදු සිරස්තලයක් හෝ උපසිරැසියක් නොතිබුණි. “පෝලන්තය චීන–යුරෝපීය දුම්රිය මාර්ගය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස කඩා බිඳ දමයි” යන ප්‍රකාශය පසුව වීඩියෝවට ඇතුළත් කර ඇත.
පෝලන්තයේ දේශසීමා වසා දැමීමේ සැබෑ හේතුව
2025 සැප්තැම්බර් 11 වන දින පෝලන්තය විසින් බෙලරුසියාවට ඇති මාර්ග සහ දුම්රිය දේශසීමා වසා දැමීම මෙම අසත්‍ය ප්‍රචාරයට පාදක වී ඇත.
පෝලන්ත අග්‍රාමාත්‍ය කාර්යාලය සැප්තැම්බර් 9 වන දින නිවේදනය කළේ, රුසියා–බෙලරුසියානු “Zapad-2025” යුද අභ්‍යාස සැප්තැම්බර් 12 වන දින ආරම්භ වීමට නියමිතව තිබීම හේතුවෙන් ජාතික ආරක්ෂාව සඳහා සැප්තැම්බර් 11 රාත්‍රියේදී දේශසීමා වසා දමන බවයි.
පෝලන්ත යටිතල පහසුකම් අමාත්‍යාංශය සැප්තැම්බර් 16 වන දින යළි අවධාරණය කළේ මෙම වසා දැමීම් මහජන ආරක්ෂණ පියවරක් පමණක් බවත්, දුම්රිය මාර්ග කඩා බිඳ දැමීමක් පිළිබඳව කිසිදු සඳහනක් එහි නොතිබූ බවත්ය.
පෝලන්ත අග්‍රාමාත්‍ය ටස්ක් සැප්තැම්බර් 23 වන දින නිවේදනය කළේ, දේශසීමාව සැප්තැම්බර් 25 වන දින නැවත විවෘත කරන බවයි.
චීන–යුරෝපීය දුම්රිය මාර්ගය, ‘එක් තීරයක් – එක් මාවතක්’ ව්‍යාපෘතියේ ප්‍රධානතම අංගයක් වන අතර, පෝලන්තයේ Małaszewicze කේන්ද්‍රය එහි ප්‍රධාන නෝඩයක් ලෙස ක්‍රියා කරයි. මෙම දේශසීමා වසා දැමීම තාවකාලික ආරක්ෂක පියවරක් පමණක් වූ අතර, එය දුම්රිය මාර්ගය කඩා දැමීමක් නොවන බව ‘ෆැක්ට් හන්ටර්’ නිගමනය කරයි.
අසත්‍ය තොරතුරු හුවමාරු කිරීමට පෙර නිල මූලාශ්‍ර සහ විශ්වාසනීය ප්‍රකාශන පරීක්ෂා කරන ලෙස කරුණු සත්‍යාපන ආයතනය ජනතාවගෙන් ඉල්ලා සිටී.
